To ostatnia chwila na zapis. Rekrutacja trwa do 21 listopada lub do wyczerpania miejsc. Każdy słuchacz otrzyma licencję do aplikacji IPET+, dzięki której oszczędzi aż 90% czasu na wypełnianiu dokumentacji.
Zapisz się
To ostatnia chwila na zapis. Rekrutacja trwa do 21 listopada lub do wyczerpania miejsc. Każdy słuchacz otrzyma licencję do aplikacji IPET+, dzięki której oszczędzi aż 90% czasu na wypełnianiu dokumentacji.
Zapisz się
Choć nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, co to jest autyzm atypowy, najczęściej opisuje się go jako rodzaj zaburzenia rozwojowego należącego do spektrum autyzmu. Rodzice i specjaliści często zwracają uwagę na nietypowy przebieg – objawy mogą pojawić się dopiero po 3. roku życia lub nie obejmować wszystkich obszarów charakterystycznych dla autyzmu.
Dawniej, w klasyfikacji ICD-10, autyzm atypowy figurował jako odrębne zaburzenie rozwojowe oznaczone kodem F84.1. Diagnoza stawiana była w sytuacji, gdy objawy spektrum autyzmu pojawiały się po 3. roku życia lub gdy spełnione były tylko niektóre kryteria autyzmu dziecięcego.
Obecnie, w klasyfikacjach ICD-11 i DSM-5, pojęcie autyzmu atypowego nie funkcjonuje jako osobna jednostka chorobowa. Zostało ono włączone do szerokiej kategorii zaburzeń ze spektrum autyzmu (ASD). Określenie „atypowy” stosuje się więc opisowo, aby zaznaczyć, że przebieg rozwoju lub moment wystąpienia symptomów odbiega od standardowego wzorca.
Przyczyny autyzmu atypowego są złożone i wynikają z kombinacji czynników biologicznych, genetycznych oraz środowiskowych. Badania wykazują, że mutacje w niektórych genach związanych z rozwojem mózgu mogą zwiększać ryzyko pojawienia się objawów. Wpływ mogą mieć także powikłania w czasie ciąży i porodu, m.in. niedotlenienie okołoporodowe, przedwczesny poród, a także czynniki środowiskowe – infekcje wirusowe w czasie ciąży lub kontakt z toksynami.
Warto podkreślić, że autyzm atypowy nie jest skutkiem stylu wychowania. To zaburzenie rozwoju o podłożu neurologicznym, którego rodzice nie powodują swoimi działaniami.
W przypadku autyzmu dziecięcego pierwsze oznaki można zauważyć już przed ukończeniem 3. roku życia. Natomiast autyzm atypowy ujawnia się później – niekiedy dopiero w wieku przedszkolnym lub wczesnoszkolnym. Rodzice często opowiadają, że dziecko rozwijało się prawidłowo, zdobywało nowe umiejętności, a dopiero po pewnym czasie pojawiły się zmiany w zachowaniu.
W obrazie klinicznym autyzmu atypowego występują podobne symptomy jak w innych postaciach ASD, ale często w łagodniejszej formie lub rozwijające się wolniej. U dzieci mogą pojawić się m.in.:
Z kolei u dorosłych autyzm atypowy często objawia się:
Te objawy mogą utrudniać funkcjonowanie, ale przy odpowiednim wsparciu, np. przez absolwentów kierunku „Wczesne wspomaganie rozwoju (studia podyplomowe)” wiele osób z ASD prowadzi satysfakcjonujące życie prywatne i zawodowe.
Diagnoza wymaga kompleksowej oceny obejmującej wywiad rozwojowy, obserwację zachowania oraz testy psychologiczne. Procesem zajmuje się zespół specjalistów, w skład którego wchodzą m.in. psychiatra dziecięcy lub dorosłych, psycholog kliniczny, a także pedagog specjalny lub terapeuta, który ukończył studia podyplomowe z autyzmu lub kierunkowe.
Wykorzystywane są standaryzowane narzędzia diagnostyczne, takie jak ADOS-2, wywiad ADI-R czy skale oceniające rozwój mowy i funkcji społecznych. W przypadku dzieci obserwuje się także ich zachowania w przedszkolu lub szkole, aby ocenić, jak funkcjonują w grupie rówieśniczej.
Warto wspomnieć, że w przypadku dorosłych diagnoza często jest stawiana po latach trudności w relacjach społecznych, pracy czy w zarządzaniu codziennymi obowiązkami, a dopiero po jej uzyskaniu wiele zachowań z przeszłości zaczyna nabierać sensu. Z tego względu coraz większy nacisk kładzie się na badania nad wczesną interwencją, która może istotnie poprawić jakość życia osoby chorującej na autyzm atypowy i jego rodziny. Im szybciej dziecko trafi pod opiekę specjalistów, tym większa szansa na skuteczne wsparcie rozwoju.
Program wsparcia dla osób atypowych ustala się indywidualnie, biorąc pod uwagę potrzeby dziecka i jego rodziny. Specjaliści najczęściej stosują:
Rokowania są bardzo zróżnicowane. Mimo że odpowiedź na pytanie, czy autyzm atypowy można wyleczyć, odpowiedź jest przecząca, funkcjonowanie dziecka zależy od tego, jak wcześnie rozpocznie się wsparcie oraz jak regularnie będzie ono prowadzone. Dzięki odpowiednim strategiom, można w pełni rozwijać potencjał osoby atypowej, co później przełoży się na jej życie dorosłe.
Poniżej znajdziesz odpowiedzi na pytania, które często zadają rodzice, opiekunowie i atypowe osoby dorosłe poszukujące diagnozy.
Autyzm atypowy to zaburzenie ze spektrum autyzmu. Jego objawy pojawiają się zwykle po 3. roku życia.
Do charakterystycznych zachowań dziecka z autyzmem atypowym należy unikanie kontaktu wzrokowego, trudności w zabawie z rówieśnikami, nietypowe reakcje na dźwięki, zapachy lub dotyk.
Tak, według przepisów prawnych autyzm jest uznawany za niepełnosprawność, choć stopień samodzielności zależy od indywidualnych możliwości i wsparcia.
Autyzm atypowy ujawnia się później lub w mniej typowy sposób, ale nadal jest częścią ASD.
Nie, jednak brak odpowiedniej terapii i wsparcia może prowadzić do większych trudności w codziennym funkcjonowaniu.
Wypełnij formularz i pobierz katalog studiów
